Şeker Hastalığı (Diyabet) ve Göz Sağlığı

Diyabetin Gözler Üzerindeki Sessiz Etkileri ve Alınması Gereken Önlemler

Şeker hastalığı yalnızca kan şekeri seviyelerini değil, aynı zamanda tüm vücudu etkileyen sistemik bir hastalıktır. Kalp, böbrekler ve sinirler kadar, gözler de diyabetten ciddi şekilde etkilenebilir. Ne yazık ki, birçok diyabet hastası gözle ilgili sorunların farkına ancak geç safhalarda varır. Oysa ki erken tanı ve düzenli takip sayesinde bu komplikasyonların büyük kısmı önlenebilir.

Diyabetin Gözlere Etkisi Nasıldır?

Yüksek kan şekeri seviyeleri, gözdeki ince kan damarlarına zarar verebilir. Bu durum uzun vadede retina, makula, lens ve görme siniri gibi hayati bölgelerde sorunlara yol açar.

Diyabetin gözlerde en sık yol açtığı hastalıklar şunlardır:

1. Diyabetik Retinopati

Diyabetin en yaygın ve ciddi göz komplikasyonudur.

Retina tabakasındaki kılcal damarlar hasar görür.

Kanamalar, ödem ve damar tıkanıklıkları oluşabilir.

Belirti vermeden ilerler, ama zamanla bulanık görme, görme alanında karanlık lekeler gibi şikâyetlere neden olur.

Tedavi edilmezse kalıcı görme kaybına yol açabilir.

Risk: Diyabet süresi uzadıkça görülme olasılığı artar. Tip 1 ve Tip 2 diyabet hastaları eşit risk altındadır.


2. Diyabetik Makula Ödemi

Retinanın merkezinde yer alan makula bölgesinde sıvı birikmesidir.

Net görmeyi bozar, özellikle okumada ve detaylı işlerde zorluk yaratır.

Diyabetik retinopatinin bir sonucu olarak gelişebilir.


3. Katarakt (Lens Bulanıklığı)

Şeker hastalarında katarakt oluşumu normalden daha erken yaşlarda görülür.

Lens saydamlığını yitirir, görme bulanıklaşır.

Cerrahi müdahale ile tedavi edilir, ancak iyi bir şeker kontrolü iyileşme sürecini etkiler.


4. Glokom (Göz Tansiyonu)

Diyabet, açık açılı glokom riskini artırır.

Göz içi basıncın artmasıyla görme siniri zarar görür.

Baş ağrısı, bulanık görme ve çevresel görme kaybı ilk belirtiler arasında olabilir.

Tedavi edilmezse kalıcı körlüğe yol açabilir.


Şeker Hastalarının Göz Sağlığını Korumak İçin Neler Yapmalı?

Kan Şekerini Düzenli Takip Edin:

HbA1c değerinizi hedef aralıkta tutmak (%6.5 - 7 civarı), göz komplikasyonlarını büyük oranda azaltır.

Yılda En Az Bir Kez Göz Muayenesi Yaptırın:

Göz doktorunuz retina taraması (fundus muayenesi) ile olası problemleri erken saptayabilir. Gözdeki değişiklikler belirti vermeden ilerleyebilir!

Tansiyon ve Kolesterolü Kontrol Altında Tutun:

Yüksek tansiyon ve LDL kolesterol, göz damarlarındaki tahribatı artırır.

Sigara Kullanmaktan Kaçının:

Damar tıkanıklığını hızlandırır, retinopati riskini yükseltir.

Gözdeki Ani Değişiklikleri Ciddiye Alın:

Bulanık görme, ışık çakmaları, karanlık lekeler veya ani görme kaybı gibi belirtiler varsa acilen göz doktoruna başvurun.


Kontakt Lens Kullanan Diyabet Hastalarına Öneriler

Diyabet hastaları lens kullanabilir; ancak:

Lens hijyenine ekstra dikkat etmelidir.

Göz kuruluğu daha sık görülebileceğinden, nem tutucu lensler veya göz damlası kullanılması gerekebilir.

Günlük lens tercih edilmesi, enfeksiyon riskini azaltabilir.


Sonuç: Şeker Hastalığı ve Göz Sağlığı Ayrılmaz Bir Bütündür. Görme kaybı kader değil, doğru adımlarla önlenebilir. Diyabetiniz varsa gözlerinizi korumanın en etkili yolu, düzenli muayene ve iyi şeker kontrolü ile başlar. Gözler, vücudun aynasıdır. Onları ihmal etmeyin!